AB, Türkiye ve Afrika Gıda Sistemlerinin Sınır Ötesi İklim Kırılganlıkları ve Uzaktan Etkileri Projesi (CREATE)

Ankara Üniversitesi Su Yönetimi Enstitüsü (Doç. Dr. Gökşen Çapar) koordinatörlüğünde yürütülen GTE’nin proje ortağı olarak yer aldığı “AB, Türkiye ve Afrika Gıda Sistemlerinin Sınır Ötesi İklim Kırılganlıkları ve Uzaktan Etkileri: Ticaret, İklim Riski ve Uyum (CREATE)” projesi H2020 Food Systems and Climate (FOSC) ERA-NET Cofund 2019 yılı çağrısı altında desteklenmektedir.

Türkiye, Fas, Hollanda ve Mısır’dan sekiz kuruluşun oluşturduğu konsorsiyum tarafından çalışmaları sürdürülmektedir. CREATE, AB, Afrika ve Türkiye’deki sosyo-ekonomik faaliyetleri ile uzak iklimsel tehlikeler arasındaki temsili bağlantıları haritalayan yerleşik kaynak kullanımı (örn., su, toprak ve karbon) ve ticareti konseptine dayalı gıda değer zincirleri için yeni bir sınır ötesi iklim risk/etki değerlendirme metodolojisi geliştirmeyi amaçlamaktadır.

https://www.create4climate.com/

Döngüsel Su Yönetimi Olanaklarının Multisektörel (Kent, Endüstri ve Tarım) Ölçekte Geliştirilmesi: Küçük Menderes Nehir Havzası Örneği

İstanbul Aydın Üniversitesi (Dr. Öğr. Üyesi Hasan Volkan ORAL) koordinatörlüğünde Dokuz Eylül Üniversitesi, DSİ Genel Müdürlüğü ve GTE’nin proje ortakları olarak yer aldığı “Döngüsel Su Yönetimi Olanaklarının Multisektörel (Kent, Endüstri ve Tarım) Ölçekte Geliştirilmesi: Küçük Menderes Nehir Havzası Örneği” projesi COST Bilim ve Teknolojide Avrupa İşbirliği ve TÜBİTAK ortak programı “Implementing nature-based solutions for creating a resourceful city -CA 17133 – WG 2″ aksiyonu tarafından desteklenmektedir.

Projenin amacı Küçük Menderes Nehir Havzası örneğinde döngüsel su yönetim olanaklarının multispektral ölçekte geliştirilmesidir. Su tahsisi hususu, farklı su kullanımları (sanayi-kent-tarım) incelenirken dolaylı olarak gündeme gelecek kullanım amaçları esas alınarak, gerektiğinde arıtma seçeneği de entegre edilerek kısmi olarak önerilebilecektir. Dolayısıyla gerek Küçük Menderes’teki su kalitesi gerek döngüsel süreçlerden ortaya çıkabilecek su kalitesinin tartışılması ve değerlendirilmesi, proje geliştikçe ortaya çıkacaktır.

Mey|Diageo- Manisa Bölgesi’nde Suyu Yerine Koyma Projesi

Mey|Diageo’nun global seviyede belirlenen Ekosistem 2030 hedefleri kapsamında “Damla Sulama” projesi Manisa Bölgesi Alaşehir’de GTE’nin ilk su ikmal projesi olarak hayata geçmiştir. EWA Kurumsal Danışmanlık’ın proje ortağı olarak yer aldığı projede daha verimli bir damlama sisteminin kurulması için yerel belediyeler ve yerel bir sulama kooperatifi ile çalışılarak altyapı iyileştirilmesi yapılmıştır.

Projenin temel amacı bölgedeki çiftçilerin bağlarında ürün kalitesinin artırılması, verimin yükseltilmesi ve bağcıların gelirinin artırılmasına destek olabilmektir. Proje sayesinde kullanılan su miktarında %50 tasarruf sağlanabileceği öngörülmüş ve 2022’de 15.100 metreküpten fazla su geri kazanımı sağlanmıştır.

Kızılırmak Alglerinden Üretilecek Biyokütlenin Değerli Biyo-bileşen Üretiminde Kullanımı

Ahiler Kalkınma Ajansı’nın sağladığı fizibilite desteği ile Kırıkkale Üniversitesi tarafından yürütülen projenin danışmanlığı GTE tarafından yapılmıştır. Projede mikroalg üretimi ve atıksu arıtımını sinerjik şekilde kullanarak olumsuz çevresel etkileri azaltma ve alg biyokütlesinin, farklı sektörlere yönelik ticari fayda sağlaması hedeflenmiştir.

Proje Şubat 2021’de tamamlanmıştır. Fizibilite çalışması süresince, sektörler arası “simbiyotik bir yaklaşım” ile atıksuların arıtılarak nutrient geri kazanımı sağlayacak yenilikçi mikroalg sistemine yönelik bir pilot tesis için teknik/ekonomik uygulanabilirlik çalışması yürütülmüştür.

Gıda Zinciri Atıkları için Endüstriyel Simbiyoz Olanaklarının Araştırılması

Türkiye Gıda Kurtarma Derneği, Sivil Toplum Destek Programının Üçüncü Aşaması fonu (CSSP-III) ile Antalya’da gıda zinciri atıklarına yönelik endüstriyel simbiyoz fırsatlarının araştırılması projesi gerçekleştirilmiştir. 2019 yılı içerisinde başlayan proje 2020 yılında tamamlanmıştır.

Proje kapsamında GTE tarafından teknik saha çalışmaları yapılmıştır. Elde edilen bilgiler ışığında ise sektörde öne çıkan potansiyel endüstriyel simbiyoz olanakları araştırılmış ve çalıştay gerçekleştirilmiştir.

Su Verimliliği Odaklı Ar-Ge ve Proses Geliştirme Olanaklarının Değerlendirilmesi

Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı (BEBKA) teknik desteği kapsamında Su Verimliliği Odaklı Ar-Ge ve Proses Geliştirme/İyileştirme Olanaklarının Değerlendirilmesi projesi desteklenmiş olup, 2020 yılı sonlarına doğru başlayan projenin teknik danışmanlığı GTE tarafından yapılmaktadır.

Bu kapsamda, suya bağımlı kritik noktaların/ürünlerin belirlenmesi için etütler gerçekleştirilerek su verimliliği uygulama olanaklarının belirlenmesi hedeflenmiştir. Su verimliliği, su ayakizi ve karbon ayakizi konuları üzerine kurum içi eğitimler yapılması ile uygulama olanaklarının sürdürülebilirliğinin sağlanması amaçlanmıştır.

Biyogaz Tesis Atıklarından Besiyer Geri Kazanımı ve Katma Değerli Gübre Üretimi

ODTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü’nün (Yrd. Doç. Dr. Yasemin Dilşad Yılmazel) yürütücülüğünü yaptığı, Cranfield Üniversitesi (Dr. Imma Bortone) ve GTE’nin proje ortağı, SÜTAŞ’ın ise yararlanıcı olarak yer aldığı “Biyogaz Tesis Atıklarından Besiyer Geri Kazanımı ve Katma Değeri Yüksek Gübre Üretimi” projesi, Royal Academy of Engineering (Birleşik Krallık) ve TÜBİTAK ortak programı kapsamında “Kâtip Çelebi-Newton Fonu” tarafından desteklenmiştir.

Projenin en temel amacı, yeterli derecede arıtılmadığı durumlarda önemli çevresel problemlere yol açan atıksuların değerli ürünlere dönüştürülmesidir. 2 yıl sürecek proje kapsamında biyogaz tesislerinde çeşitli işletme problemlerine de yol açabilen ve atıksuda yoğun olarak bulunan azot (N) ve fosfor (P) bileşiklerinin değerli bir gübre olan “Struvite” üretimi için kullanılması araştırılacaktır.

Türkiye Sütçülük Sektörünün Su Sürdürülebilirliği: Verimlilik, Riskler ve Kırılganlıklar

Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği (ASÜD) tarafından Türkiye – AB Sivil Toplum Diyaloğu beşinci dönem çağrısı desteğiyle “Türkiye Sütçülük Sektörünün Su Sürdürülebilirliği: Verimlilik, Riskler ve Kırılganlıklar” projesi yürütülmüştür. ASÜD’ün koordinatör faydalanıcı olduğu projede; İngiltere’den International Business Leaders Forum (IBLF), Hollanda’dan Water Footprint Network (WFN) ve Türkiye’den İklim Araştırmaları Derneği (İAD)-GTE eş faydalanıcı olarak yer almıştır.

Projenin amacı, su riskinin değerlendirilmesi ve değer zinciri üzerinde su riskinin olası etkilerinin incelenmesi, böylece su ile ilgili riskler konusunda Türkiye sütçülük sektörünün kırılganlığının azaltılmasıdır. Proje kapsamında, çiftlik ve işletme seviyesinde saha ziyaretleri gerçekleştirilmiş, Türkiye sütçülük sektöründe mevcut su kullanımının tüm değer zincirinde (yem, süt hayvanı yetiştirilmesi, süt ve süt ürünleri üretimi ve tüketiciye sunulması) suya bağımlılık ve süt sektörünün su kaynakları üzerindeki etkisi değerlendirilmiştir.

Proje Dokümanı | PDF | 2MB

Sütaş Biyogaz Tesislerinde Demir Oksit Atıklarının Kullanım Koşullarının Araştırılması

GTE, EBRD tarafından desteklenen Turkey Material Marketplace (TMM) Ar-Ge projesini Sütaş A.Ş. ile 2019 Nisan ayında tamamlamıştır.Projede, SÜTAŞ A.Ş.’nin biyogaz tesislerinde H2S tutucu madde olarak kullanılan FeCl3 yerine, metal işleme endüstrisinden kaynaklanan demir oksit atıklarının kullanılması değerlendirilmiştir. Bu kapsamda Beyçelik Gestamp A.Ş.’den alınan atık numunelerde analizler gerçekleştirilmiş ve Sütaş biyogaz tesisinde denemeleri yapılan uygulamanın GTE tarafından fizibilitesi çalışılmıştır.

Geliştirilen Ar-Ge projesinde elde edilen sonuçlara göre, mevcut durumda atık depolama alanlarına giden atığın değerlendirilebilme potansiyeli olduğu görülmüştür. Projenin hayata geçirilmesi ile yılda toplam 324 ton demir oksit atığı kullanılabilecektir. Önerilen endüstriyel simbiyoz uygulaması, 3,4 yıllık geri ödeme süresi ile yıllık net 78.450 € tasarruf getirecektir. Türkiye’de faaliyette olan 85 biyogaz tesisi bulunmakla beraber hızla büyüyen biyogaz pazarı düşünüldüğünde, biyogazda iyileştirici kimyasallara olan talebin de yakın gelecekte daha da artması beklenmektedir.

Yaşar Holding Su Ayak izi, Verimlilik ve Su Riskleri Değerlendirmesi

Yaşar Holding, bünyesinde bulunan öne çıkan markalar Pınar süt, Pınar et, Pınar Su, Viking Kağıt, Dyo Boya, Dyo Matbaa Mürekkepleri, Altın Yunus, Çamlı Yem Besicilik, Yaşar Birleşik Pazarlama ve Desa Enerji için sürdürülebilirlik hedefleri kapsamında su ayakizi & su verimliliği, su riskleri değerlendirmesi, karbon ayakizi raporlama ve azaltım çalışmaları yürütmüştür.

2012 yılında GTE ve ERM tarafından kurumsal karbon ayakizi hesaplanan Yaşar Grubu şirketleri 2020 yılında birim üretim başına emisyonlarını 15% azaltma hedefi almış, bu hedefle Yaşar Grubu emisyon azaltım taahhüdü alan ilk yerli firma olmuştur. Yürütülen çalışmada firmaların karbon ayakizleri ve karbon emisyonlarına en fazla sebep olan sıcak karbon noktaları belirlenmiştir. Her firma için karbon azaltım yol haritası dahilinde emisyon azaltıcı önlemler ortaya konmuştur.

Proje Dokümanı | PDF | 2MB